Number and Its Change


 

Number: যে word দ্বারা কোন ব্যক্তি, বস্তু বা স্থানের সংখ্যার ধারণা পাওয়া যায় তাকে Number বা বচন বলে।

The word which denotes to Noun or Pronoun and states whether the Noun or Pronoun is one or more is called Number.

Kinds of Number:

Number-কে দুই ভাগে ভাগ করা যায়। যেমনঃ

i)                Singular Number (একবচন)

ii)               Plural Number (বহুবচন)

i)                Singular Number: যে Word দ্বারা একটিমাত্র ব্যক্তি, বস্তু বা স্থানকে বুঝায় তাকে Singular Number বলে।

 

Singular Number denotes only one Noun or Pronoun.

যেমনঃ Bird, Son, Student, Boy etc.

 

ii)               Plural Number: যে Word দ্বারা একাধিক ব্যক্তি, বস্তু বা স্থানকে বুঝায় তাকে Plural Number বলে।

 

Plural Number denotes more than one Noun or Pronoun.

যেমনঃ Birds, Sons, Students, Boys etc.

Singular Number-কে Plural Number- রূপান্তর করার নিয়মঃ

Rule 1: সাধারণত Singular Number-এর শেষে  ‘s’ যোগ করে Plural করতে হয়। যেমনঃ

Singular          Plural

Ant                  Ants

Boy                  Boys

Girl                  Girls

Son                  Sons

Daughter        Daughters

School             Schools

Student           Students

Teacher            Teachers

Tiger                 Tigers

Toy                    Toys

Village              Villages

Rule 2: Noun-এর শেষে s, ss, sh, ch (-এর মত উচ্চারিত), x z থাকলে তাদের শেষে ‘es যোগ করে Plural করতে হয়। যেমনঃ

Singular          Plural

Ash                 Ashes

Bench            Benches

Box                 Boxes

Class               Classes

Gas                 Gases

Glass              Glasses

Watch            Watches

Fez                  Fezes

Rule 3: কিন্তু Singular Number-এর শেষে ‘ch’- এর মত উচ্চারিত হলে তাহলে শুধুমাত্র ‘s’ যোগ করে Plural করতে হয়। যেমনঃ

Singular         Plural

Monarch        Monarchs

Stomach        Stomachs

Patriarch        Patriarchs

Rule 4: যদি কোন Singular Number-এর শেষে y থাকে এবং y-এর পূর্বে  Consonant থাকে তবে তার Plural করার সময় ‘y’-এর স্থলে i এবং তারপর 'es' বসাতে হয়। যেমনঃ

Singular          Plural

Army               Armies

Baby               Babies

Body               Bodies

City                 Cities

Copy               Copies

Country          Countries

Fly                   Flies

Lady                Ladies

Hobby            Hobbies

Sky                  Skies

Rule 5: কিন্তু y-এর পরে Vowel থাকলে শুধু ‘s’ যোগ করে Plural করতে হয়। যেমনঃ

Singular          Plural

Boy                 Boys

Day                 Days

Essay              Essays

Journey          Journeys

Key                  Keys

Monkey          Monkeys

Donkey           Donkeys

Ray                 Rays

Toy                 Toys

Rule 6: Singular Number-এর শেষে  f বা fe থাকলে f বা fe-এর স্থানে ‘ves’ যোগ করে Plural করতে হয়। যেমনঃ

Singular         Plural

Half                Halves

Knife              Knives

Leaf                Leaves

Life                 Lives

Self                Selves

Thief              Thieves

Wife               Wives

Rule 7: কতগুলো Singular Number-এর শেষে f বা fe থাকা সত্ত্বেও ‘s’ যোগ করে Plural করতে হয়। যেমনঃ

Singular         Plural

Belief             Beliefs

Chief              Chiefs

Cliff                Cliffs

Grief              Griefs

Gulf               Gulfs

Proof             Proofs

Roof              Roofs

Safe               Safes

Staff              Staffs

Strife             Strifes

 

Rule 8: যদি কোন Singular Number-এর শেষে O থাকে এবং O সেই O–এর পূর্বে Consonant থাকে, তাহলে ‘es’ যোগ করে Plural করতে হয়। যেমনঃ

Singular        Plural

Echo             Echoes

Hero             Heroes

Mango         Mangoes

Negro           Negroes

Potato          Potatoes

Tomato        Tomatoes

Volcano       Volcanoes

Zero             Zeroes

Rule 9: কিন্তু অনেক সময় O-এর পূর্বে Consonant থাকলেও শব্দের শেষে ‘s’ যোগ করে Plural করতে হয়। যেমনঃ

Singular        Plural

Canto            Cantos

Halo              Halos

Photo            Photos

Piano             Pianos

Rule 10: যদি Singular Number-এর শেষে O থাকে এবং সেই O-এর পূর্বে Vowel থাকে, তাহলে শব্দের শেষে ‘s’ যোগ করে Plural করতে হয়। যেমনঃ

Singular         Plural

Bamboo         Bamboos

Cuckoo          Cuckoos

Radio             Radios

Studio            Studios

Rule 11: কতগুলো Singular Number-এর ভিতরের Vowel পরিবর্তন করে Plural করতে হয়। যেমনঃ

Singular         Plural

Man               Men

Woman         Women

Foot               Feet

Tooth             Teeth

Goose            Geese

Louce             Lice

Mouse           Mice

কিন্তু Man-এর অর্থ মানুষ না হয়ে যদি শব্দের অর্থ বিশেষ হয়, তাহলে এর শেষে ‘s’ যোগ করে Plural করতে হয়। যেমনঃ

Singular         Plural

Mussalman     Mussalmans

German         Germans

Norman         Normans

Brahman       Brahmans

Rule 12: কতগুলো Singular Number-কে Plural করার কোন ধরাবাঁধা নিয়ম নেই। যেমনঃ

Singular         Plural

Brother          Brethern

Child              Children

Cow                Kine (Cows)

Ox                  Oxen

Mr                  Messers

Khan              The Khans

Roy                The Roys

Rule 13: Compound Noun-কে Plural করতে হলে প্রধান word-টির শেষে ‘s’ যোগ করতে হয়। যেমনঃ

Singular                      Plural

Brother-in-law            Brothers-in-law

Commander-in-chief  Commander-in-Chiefs

Father-in-law              Fathers-in-law

Mother-in-law             Mothers-in-law

Passer-By                     Passers-By

Son-in-law                   Sons-in-law

Step-Brother                Step Brothers

Rule 14: কতগুলো Compound Noun-এর উভয় অংশেরই Plural করতে হয়। যেমনঃ

Singular               Plural

Man Servant       Men servants

Woman Servant Women Servants

Lord Justice         Lords Justices

Rule 15: যে সকল Compound Noun-এর শেষে ful থাকে, তাহলে তাদের শেষে s যোগ করে Plural করতে হয়। যেমনঃ

Singular         Plural

Handful         Handfuls

Mouthful      Mouthfuls

Spoonful       Spoonfuls

Basketful       Basketfuls

Rule 16: কিছু কিছু Noun এর Plural অনিয়মিতভাবে হয়ে থাকে। এগুলো ইংরেজি Word নয়। যেমনঃ

Singular          Plural

Agendum        Agenda

Analysis          Analyses

Alumnus          Alumni

Axis                  Axes

Basis                Bases

Bureau              Bureaus

Crisis               Crises

Datum              Data

Focus               Foci

Formula           Formulae, Formulas

Medium           Media

Memorandum  Memoranda

Oasis                Oases

Parenthesis       Parentheses

Phenomenon    Phenomena

Radius              Radii

Syllabus           Syllabi, Syllabuses

Vertex              Vertices  

Rule 17: Tittle-এর সংক্ষিপ্ত অক্ষরের শেষে এবং letter figure-এর শেষে s যোগ করে Plural হয়। যেমনঃ

Singular          Plural

BA                    BA's

MA                 MA's

MBA                MBA's

DVD                 DVD's

5                        5's

Z                        Z's

Rule 18: কতগুলো Singular Noun-এর Plural করলে অর্থের পার্থক্য দেখা যায়। যেমনঃ

 Singular                     Plural

Advice-উপদেশ       Advices-সংবাদ

Air-বাতাস                 Airs-চালচলন

Arm-বাহু                   Arms-অস্ত্র

Force-শক্তি               Forces-সেনাবাহিনী

Good-ভাল                Goods-মালপত্র

Iron-লোহা                 Irons-লোহার শিকল

Sand-বালু                  Sands-বালুময় স্থান

Rule 19: কিছু Noun-এর Singular Plural একই রকম হয়। যেমনঃ

Singular           Plural

Deer                 Deer

Pair                   Pair

Sheep               Sheep

Corps               Corps

Pice                  Pice

Public               Public

Dozen               Dozen

Score                Score

Hundred           Hundred

Thousand         Thousand 

Rule 20: কতগুলো Noun-এর দুটি Plural হয় এবং এদের অর্থও ভিন্ন ভিন্ন হয়। যেমনঃ

Singular                                   Plural

Beef-গরুর মাংস                     Beefs-বিভিন্ন প্রকার গরুর মাংস

                                                 Beeves-ষাঁড়সমূহ

Brother-ভাই                             Brethren-সহোদর ভাইগণ

                                                 Brothers-ভ্রাতৃস্থানীয় লোকজন

Cloth-কাপড়                           Cloths-কাপড়ের খণ্ডগুলো

                                                Clothes-পোশাক

Fish-মাছ                                 Fish-একই জাতীয় মাছসমূহ

                                                Fishes-ভিন্ন জাতীয় মাছসমূহ

Shot-গোলা                              Shots-গোলাগুলি

                                                Shot-যতবার গোলা ছোড়া যায়

Index- সূচীপত্র                       Indexes-সূচীপত্রগুলি

                                                Indices-বীজগণিতের চিহ্ন সমূহ

Penny-ইংল্যান্ডীয় তাম্র মুদ্রা    Pence-অনেক পেনী একত্রে

                                                Pennies-ভিন্ন ভিন্ন অনেক পেনী

Sail-পাল                                 Sail-পালগুলি

                                                 Sails-জাহাজের সংখ্যা

Rule 21: কতগুলো Noun দেখতে Singular হলেও Plural হিসেবে ব্যবহৃত হয়। যেমনঃ

Clergy, Majority, Mankind, Poultry, Public, Vermin, Peasantry, Government, Police, Cattle, Folk, People.

Rule 22: কতগুলো Noun দেখতে Plural হলেও Singular হিসেবে ব্যবহৃত হয়। যেমনঃ

Athletics, Civics, News, Ethics, Means, Physics, Statistics, Politics, Gallows, Economics, Gymnastics

Rule 23: নিচের Noun-গুলো Plural রূপে ব্যবহৃত হয়। যেমনঃ

Assets, Wages, Alms, Vegetables, Earnings, Scissors, Savings, Trousers.

Rule 24: Pronoun-এর Number পরিবর্তনঃ

Singular         Plural

I                     We

You                You

He                  They

She                 They

Me                  Us

My, Mine       Our, Ours

You                Your

Your               Your

His                 Their

Her                 Their

Him/Her         Them

This                These

That                Those

It                    They

Its                   Their

একটি মন্তব্য পোস্ট করুন

0 মন্তব্যসমূহ